Met de taart in de oven, zitten ze even later in de kamer. Sophie op de bank en Bas op de grote poef.
‘Het is niet dat ik denk dat ik niet de moeite waard ben. Ik wil wel altijd dat ik beter ben en beter doe. Het is niet zo dat ik mezelf haat, maar ook weer niet dat ik… Ja, ik weet het niet zo goed. Ik vind mezelf wel wat waard maar niet de wereld om het zo maar te zeggen.’
Bas probeert met zijn tenen de franjes van het vloerkleed in het gelid te krijgen. De stilte die in de kamer heerst, voelt niet ongemakkelijk. Eerder aangenaam. Blijkbaar kun je op meer manieren naar iemand luisteren. Het is Bas die de stilte verbreekt als hij zichzelf zijn gedachten hoort uitspreken.
‘Het voelt alsof ik tegen een deadline aanloop, dat ik voor de zesde wat bereikt wil hebben. Met vrienden en met school omdat ik weet dat ik na de zesde zal gaan studeren en dan waarschijnlijk iets totaal anders ga doen. Ik ben eigenlijk ook een beetje bang voor de toekomst. Ik wil weten wat ik ga doen en nadenken over wat ik wil worden.’
‘Wat je wilt worden,’ zegt Sophie.
Ze herhaalt de zin die hij net uitgesproken heeft maar op één of andere manier raakt het hem zoals ze die uitspreekt en hem vervolgens aankijkt. Alsof hij een deur openzet en ze naar binnen komt. Een deur naar wat? Het voelt goed maar tegelijkertijd een beetje eng. Wat is het toch moeilijk en onmogelijk om wat je voelt in woorden uit te drukken. Je wilt het wel delen met iemand maar het is vaak niet te vangen in woorden. Wat er nu gebeurt, daar zijn geen woorden voor nodig. Die deur die nog niet eerder open is geweest. Of toch wel? Hij denkt weer aan Dena, bij haar thuis. Een ervaring dat ze een gevoel deelden. Dit nu met Sophie is anders. Er moet nog meer zijn dan die nare herinneringen, die ergens opgeborgen zijn. Sophie is op zoek naar iets anders maar wat?
‘Jezelf misschien?’
‘Mezelf?’ Bas kijkt een beetje wezenloos naar Sophie.

 Nieuwsgierig naar het hele verhaal van Bas? Lees het in Bas zoekt zin in zijn leven.
Het boek is geschreven voor pubers maar…

“Wat een heerlijk boek heb je geschreven! M.i. is alles altijd aandacht (geven). En soms is het ook schipperen; want mijn kinderen hebben niet altijd zin in ‘zware’ gesprekken met hun moeder. Soms weet je ook gewoon niet waar je goed aan doet. Ouders kunnen natuurlijk ook heel onzeker zijn over hun opvoeding. Daarnaast laveer je tussen hulp willen bieden of het ook gewoon maar een beetje laten gaan. Want dat hoort natuurlijk ook bij puberen; om je eigen weg te zoeken en te mogen vinden. Soms is een buitenstaander dan een prima oplossing. Net als jij mijn dochter een tijdje op weg geholpen hebt, dan zijn het ‘vreemde ogen’, die maken dat het werkt. Dan zijn ouders gewoon niet de aangewezen persoon.”

 Dus: Wie komt er theedrinken bij Bas en Sophie?

Bas zoekt zin in zijn leven is te bestellen in de webwinkel van Boekscout Uitgeverij en in de boekhandel (€ 19,99). Je kunt het boek ook bij de auteur bestellen inclusief ‘theepakket’’. Dat houdt in dat je bij een kopje thee jouw verhaal kunt delen. Stuur een mail naar: info@truecolors-kindercoaching.nl

Lees ook; Wat is jouw verhaal? Je mag me alles vertellen…

Na ruim twee jaar “bloed, zweet en tranen” is mijn debuut Bas zoekt zin in zijn leven verschenen. In mijn blog schrijf ik over thema’s en onderwerpen die belangrijk zijn voor jongeren en waar ze vaak mee worstelen. Ze gaan nadenken over hun leven; wie ze zijn en willen zijn en naar zin in het leven.

Het fietspad strekt zich voor hem uit. Hij heeft nu de wind van voren en moet harder trappen om de vaart erin te houden. Hij voelt zich moe, leeg. Er vallen druppels op zijn gezicht. En daar is weer dat gevoel, dat gevoel dat hem dat hem soms overvalt als hij rechtsaf slaat en zijn vrienden rechtdoor fietsen. Even een steek van eenzaamheid. Dat stemmetje in zijn hoofd dat vragen gaat stellen over zijn vrienden. Zijn het wel echte vrienden? Waarom zouden ze hem aardig vinden of met hem om willen gaan? Wat stelt hij nou helemaal voor? Hij vindt zichzelf niet eens aardig. Hij schudt zijn hoofd, probeert zichzelf weer recht te trekken. Hij probeert het echt wel, wat positiever te denken maar dan komen die sombere gedachten weer in zijn hoofd, onzekerheid weer de kop opsteekt en hij over alles en iedereen gaat twijfelen.

 Een fragment uit het boek waarin we de worsteling van Bas zien. Bas is het alter ego van een jongen die op mijn pad kwam en die ik zag worstelen met zich anders voelen (buitenbeentje) en er toch bij willen horen. Het verhaal van ‘’Bas’’ is uniek maar tegelijkertijd universeel want erbij willen horen, je gezien en geaccepteerd voelen, is waar we allemaal naar op zoek zijn.

‘Je mag me alles vertellen…’ Dat heb ik tegen “Bas” gezegd. We zijn de diepte ingegaan en hij heeft zijn verhaal met mij gedeeld. Daar is vertrouwen en moed voor nodig.

‘Maak er maar wat moois van’ was zijn reactie toen ik vroeg wat ik met de gesprekken en zijn verhaal moest doen. Om zijn privacy te waarborgen zijn de gebeurtenissen en gesprekken ‘gefictionaliseerd’ en is het een roman geworden.

Iedereen heeft een verhaal en verhalen zijn er om door te vertellen. Ik hoop dat het verhaal van Bas voor andere jongeren van betekenis kan zijn en dat ze het aandurven hun eigen verhaal te gaan vertellen en delen.

Wat is jouw verhaal? Je mag me alles vertellen…

Het boek is te koop in de webwinkel van Boekscout Uitgeverij. Heb je liever een gesigneerd exemplaar met boekenlegger, stuur een mail aan de auteur.

Top 10 lijstjes zijn populair en internet staat er vol mee. Populair zijn lijstjes met tips en adviezen om iets beter te doen. Die zijn er ook voor ouders (van pubers), variërend van hoe ga je om met pubers en tips voor een goed gesprek. Werken deze lijstjes wel, want steeds meer pubers kampen met stress en psychische problemen zoals angst, somberheid en onzekerheid. In dit blog ga ik het omdraaien en vertellen waarom we het zo lastig vinden om over deze onderwerpen te praten.

En als we toch bezig zijn met toplijstjes, eerst maar een top drie van de belangrijkste redenen:

1. Angst (voor) afwijzing
2. Loyaliteit
3. Schaamte

Afwijzing
In mijn vorige blog schreef ik dat afwijzing het ergste is wat iemand kan overkomen (veroorzaker van negatieve stress). Je kunt op allerlei manieren afgewezen worden, bijvoorbeeld voor een opleiding, sollicitatie e.d. maar niets is zo erg als afgewezen worden als persoon. Je niet geaccepteerd of serieus genomen voelen, doet heel veel met mensen. Voor pubers, die in de meest gevoelige periode van hun leven zitten en voor wie sociale acceptatie het belangrijkst is, kan afwijzing het zelfbeeld/zelfvertrouwen aantasten. Praten over negatieve gevoelens is helaas nog steeds een taboe, we doen het zelf ook niet. Wordt er in je omgeving niet gepraat over deze gevoelens, dan zal je al snel denken dat je de enige bent, dat het niet normaal is of misschien wel je eigen schuld.

Loyaliteit
Loyaliteit tussen ouder en kind kan heel ver gaan, het heeft te maken met trouw zijn aan. Als kind ben je afhankelijk van je ouders, je wilt het goed doen en ouders willen dat hun kind gelukkig is. Goed bedoeld maar dat legt druk bij een kind waardoor het niet zo snel of helemaal niet gaat vertellen dat het zich niet altijd gelukkig voelt.

Schaamte
Het gevoel hebben dat je de enige bent, of dat je niet genoeg je best doet om gelukkig te zijn, je schaamt je dood. Dat gevoel kan heel diep gaan en wordt vaak gekoppeld aan schuld. Het is je eigen schuld dat je je slecht voelt, zijn dan gedachten en overtuigingen die je liever voor jezelf houdt.

Wie kan je vertrouwen?
Praten en hulp vragen heeft alles te maken met vertrouwen. Want met wie kun je praten? Dat het voor een puber moeilijk is om met ouders te praten, blijkt wel uit wat ik hierboven beschreven heb. En dan kan het ook zomaar zijn dat hoe je je voelt te maken heeft met je thuissituatie of hoe je ouders met je omgaan.

De tien redenen nog even op een rijtje:
Angst (voor), afwijzing, loyaliteit, schaamte, omgeving praat er ook niet over (taboes), denken dat je de enige bent, schuldig voelen, geen (betrouwbare) mensen om mee te praten, onveilige thuissituatie, én  misschien wel de belangrijkste reden; het is ook heel moeilijk om over je gevoel te praten.

Zomaar wat uitspraken van pubers waarom het moeilijk voor ze is om hulp te vragen:

Ik ben gewoon gesloten in wat ik vertel, ik ben iemand die graag dingen voor zichzelf houd.

Ik ben iemand die er eerst heel erg over gaat nadenken en dan pas verhaal gaat doen.

Ik ben bang dat mensen achter mijn rug om over mij praten, dat verwacht ik niet maar ik heb wel het gevoel. Dat is puur mijn onzekerheid.

Durf te vragen
Pubers van nu groeien op met sociale media waar meestal een ideale wereld te zien is. Makers doorbreken dat taboe door in persoonlijke verhalen te vertellen dat het leven niet alleen maar leuk is. De populaire youtuber Dylan Haegens (maker van humoristische filmpjes over top tien onderwerpen) heeft een filmpje gemaakt over zijn strijd met psychische problemen. Zijn stichting www.stichtingdtv.nl is opgericht voor jongeren met informatie over hoe hulp te vragen bij psychische problemen.

Op internet, sociale media, kranten en televisieprogramma’s wordt veel geschreven en gesproken over de toenemende stress bij jongeren. Volgens wetenschappers, hulpverleners en ervaringsdeskundigen is dit zorgelijk en zou het zelfs gevaarlijke vormen aannemen. Welke informatie moeten we serieus nemen maar wellicht de belangrijkste vraag; hoe komt het en wat kunnen we er aan doen?

Wat is stress?
Stress kan heel ruim worden omschreven als een reactie op elke prikkel of conditie die spanning veroorzaakt, maar ook in engere zin als een reactie op een negatieve prikkel (Wikipedia). We ervaren allemaal stress, dat hoort bij het leven. Stress kan positief zijn, bijvoorbeeld als we ons voorbereiden op prestaties of werk. Stress ten gevolge van een (heftige) emotionele of traumatische ervaring geeft negatieve stress.

Gevolgen negatieve stress
Stress op zich is dus niet slecht voor ons, het wordt wel een probleem als negatieve stress langdurig is, he kan schadelijk voor de gezondheid zijn. De stresshormonen die vrij komen in de hersenen kunnen niet alleen allerlei gezondheidsklachten geven zoals; hoofdpijn, slapeloosheid maar ook mentale klachten (angst, spanning, depressie). Uit onderzoek blijkt zelfs dat een verhoogd cortisol kan leiden tot hersenbeschadiging en geheugenproblemen.

Belangrijke oorzaken van stress
Uit hersenonderzoek blijkt dat stress een grote invloed heeft op het brein. Onzekerheid, afwijzing, kritiek en buitensluiting zijn de belangrijkste veroorzakers van stress. Jongeren groeien op in een tijd waarin we al op jonge leeftijd hoge verwachtingen hebben en prestaties willen zien. Kinderen moeten gelukkig en succesvol zijn. Ga er maar aanstaan, de druk is enorm! Vervolgens denken we dat ze dat grotendeels zelf kunnen, want ze daarbij helpen en begeleiden lukt niet. We hebben het immers zelf heel druk en moeilijk om gelukkig en succesvol te worden en te zijn. Voldoe je niet aan de verwachtingen, geeft dat weinig zelfvertrouwen en wordt je onzeker. Je denkt dat je het niet goed doet (kritiek), voelt je afgewezen. Afwijzing is het ergste wat je kan overkomen in het leven en omdat je niet meekunt met de waan van de dag, voel je je buitengesloten. Dit is de realiteit waar we momenteel in leven en pubers opgroeien.

Is er nog hoop?
Niet zo gek dat er uit onderzoek naar voren komt dat de jeugdjaren, met name de manier waarop ouders met kinderen omgaan een bepalende rol spelen hoe we later in ons leven met stress omgaan en onze kwetsbaarheid voor het ontwikkelen van psychische klachten.

Er is nog hoop, de tegenhangers van onzekerheid en afwijzing zijn het geven van controle en zelfbepaling als sociale waardering en steun. In een eerdere blog heb ik al een lans gebroken voor de pubers en jongeren (Pubers verdienen ons respect en oprechte aandacht). Mijn oproep aan ouders en opvoeders; besef wat de invloed van jouw manier van opvoeden is op hoe kinderen opgroeien en met het leven omgaan.

Feit: door negatieve stress worden hersengebieden die verantwoordelijk zijn voor complexe cognitieve functies minder actief. Ook onze leerstrategieen veranderen tijdens acute stress en gaan we over op de automatische piloot.

Bron: Diesoratie: back to the roots: de jeugd als bron van kwetsbaarheid en veerkracht van prof.dr. Bernet Elzinga, universiteit Leiden

Pubers (en ouders!) hebben vaak de meeste stress over school. Iedere dag je weer motiveren en zin maken om huiswerk te doen, stof leren die je saai vindt, of er het nut niet van inzien. Wat is motivatie eigenlijk en waarom is het zo lastig om je voor school te motiveren? Dat ga ik uitleggen en nog belangrijker; ik ga laten zien hoe je (weer) gemotiveerd kunt worden door bijvoorbeeld doelen te stellen en eigen keuzes maken. Kortom, waar kom jij je bed voor uit?

Wat is motivatie eigenlijk?
Er zijn verschillende vormen van motivatie. Je moet iets doen en meestal  is dat iets wat je niet leuk vindt of waar je het nut niet van inziet. Want wees eerlijk, meestal hoef je niet gemotiveerd te worden om bijvoorbeeld met vrienden iets te gaan doen of je favoriete serie op netflix te bekijken. En als het om schoolwerk gaat ben je wellicht hooguit gemotiveerd om voor een proefwerk te leren omdat je anders een slecht cijfer haalt en je docent en ouders daar niet blij van worden. Werken voor een goed cijfer of om je ouders tevreden te stellen is geen echte motivatie. Een ander verhaal is het, dat je het doet omdat je later iets wilt bereiken in de maatschappij, een goede baan waar je ook nog leuk mee kunt verdienen.

Nu is dat ‘later’ vaak het probleem want later is nog heel ver weg en nu al weten wat je wilt gaan doen is voor de meeste pubers nog te onduidelijk en vaag om uit jezelf de motivatie te halen om iedere dag naar school te gaan en huiswerk te maken. Nu zijn er verschillende oorzaken van geen motivatie, die gaan we onderzoeken en nog belangrijker; hoe word je wel gemotiveerd voor school?

Eigen keuze
De ideale situatie zou zijn dat je iets doet wat je interessant of leuk vindt, dat het je eigen keuze is en het iets is wat je graag wilt bereiken. Een school waar je alleen maar leuke en interessante dingen leert, die je ook nog nuttig vindt, zou ideaal zijn maar is uiteraard niet echt realistisch. Zie school maar als voorbereiding op het echte leven en dat is ook niet alleen maar leuk en interessant. En wat die eigen keuze betreft; die heb je echt. Je kunt iedere dag weer denken, ik heb geen zin, vind het saai enz (dat is ook regelmatig zo) maar het helpt je niet echt om de dingen te doen die je (nu eenmaal) moet doen.

Doelen stellen
Wat echt helpt is doelen stellen. Nu kun je doelen op korte termijn en op langere termijn stellen. Dat laastste is het moeilijkst omdat je ‘beloning’ of te bereiken doel nog ver weg is en je voorlopig nog hard moet werken om het te bereiken. Maar je kunt heel goed doelen stellen die je nu helpen om toch iedere dag zonder al teveel tegenzin naar school te gaan en je huiswerk te maken.

Nu kun je heel erg in je (negatieve) gevoel blijven hangen, maar kijk ook  naar wat je wel leuk en interessant vindt. Waar ligt je belangstelling en van welke vakken word je wel enthousiast? (of die ene leraar die voor jou het verschil maakt door boeiend over zijn vak te vertellen).

Stel doelen voor jezelf en zet ze op papier
Bedenk eerst je doel voor de langere termijn. Ik ga ervan uit dat je met naar school gaan je schooldiploma wilt halen dus dat zou je einddoel kunnen zijn. Je kunt voor de motivatie een tussendoel stellen, dat zou dan overgaan naar de volgende klas kunnen zijn. Maak ook een lijstje met zaken die je nu motiveren om je schoolwerk te doen, zoals vakken die je belangstelling hebben, leuke schoolsfeer, goede vrienden/klasgenoten e.d. Print het uit en hang het op bij je werkplek zodat je het iedere dag ziet!

Vraag hulp!
Er wordt nogal wat van je gevraagd op de middelbare school. Je moet zelfstandig kunnen werken, huiswerk plannen en organiseren, veel nieuwe leerstof tot je nemen, omgaan met je emoties, aandacht, concentratie en motivatie. Dit zijn allemaal zaken die je vaak nog moet leren en als je deze vaardigheden nog niet beheerst, kan dat er ook voor zorgen dat je weinig of geen motivatie hebt. Huiswerkbegeleiding of coaching zou dan een oplossing kunnen zijn. Bespreek dit met je ouders en/of je mentor op school.

Je kunt ook zelf al aan de slag met de huiswerktips die ook op deze blog staan en er staan nog meer informatieve en interessante artikelen die je kunnen helpen en motiveren!

Tips voor als je een (motivatie)dipje hebt:
Even chillen, naar je favoriete muziek luisteren, lekker tussendoortje eten, een leuke activiteit plannen met vrienden of praat erover met iemand die belangrijk voor je is.

In het voortgezet onderwijs zijn de verschillen in studievaardigheden van jongens en meisjes behoorlijk groot. Zijn meisjes gewoon slimmer dan jongens? Nee, meisjes zijn gemiddeld niet intelligenter dan jongens maar hoe komt het dan dat jongens vaker uitvallen in het voortgezet onderwijs, afstromen naar een lager niveau of slechtere leerprestaties halen? Uit onderzoek blijkt dat meisjes een voorsprong hebben in bepaalde cognitieve vaardigheden en bijvoorbeeld een beter zelfinzicht hebben en  meisjes zijn vaak taliger. Omdat ons onderwijs behoorlijk talig is, geeft dit meisjes een voorsprong. In het huidige onderwijs wordt ook een grote mate van zelfstandigheid en planning en organisatie van schoolwerk verwacht, vaardigheden die bij jongens vaak nog onvoldoende aanwezig en ontwikkeld zijn. Wat hebben jongens nodig zodat ze weer kunnen aanhaken en zich kunnen ontwikkelen en betere leerprestaties laten zien?

Talige meisjes versus drukke jongens
Dat er (soms grote) verschillen zijn in het gedrag en de ontwikkeling van meisjes en jongens is goed te zien in de puberteit. Kijk maar eens rond in een brugklas en je ziet jongens met nog speels gedrag en meisjes die vaak fysiek ook groter zijn dan jongens en heel ander gedrag laten zien. Jongens en meisjes verschillen dus sterk in de puberteit qua uiterlijk en gedrag maar binnen de groep zijn er ook verschillen. Het is niet zo dat alle jongens nog speels zijn en niet talig zouden zijn. Er zijn ook jongens die fysiek verder zijn en interesses en vaardigheden hebben die hun leeftijdgenoten nog niet hebben. Dit geldt trouwens ook voor meisjes!

Welke rol speelt evolutie in man-vrouwverschillen?
De tijd dat mannen uit jagen gingen en vrouwen voor nageslacht zorgden ligt inmiddels ver achter ons maar de vraag is hoe mannen en vrouwen zich sinds die tijd ontwikkeld hebben. Om de huidige verschillen te kunnen duiden kan een lesje evolutieleer verhelderend zijn!

Nature of nurture?
Puberteit wordt vaak als eerste geassocieerd met gierende hormonen en dat  is niet zo gek want (geslachts)hormonen spelen ook een belangrijke rol, ze sturen de hersenprocessen en daarmee het gevoelsleven en het gedrag.

Feitje: de hersenontwikkeling wordt in de puberteit op subtiele wijze beinvloed door geslachtshormonen. Uit onderzoek blijkt dat pubers die gevoeliger zijn voor mannelijke geslachtshormonen (testosteron) ook meer typische patronen hebben in de ontwikkeling in bepaalde hersengebieden. Het gaat om gebieden die relevant kunnen zijn voor verschillen in cognitie tussen jongens en meisjes.

Biologie (nature) speelt dus wel degelijk een belangrijke rol in ontwikkkeling en verschillen tussen jongens en meisjes maar de omgeving (nurture) speelt ook een belangrijke rol want cultuur en leerervaringen hebben invloed op de hersenontwikkeling. Dat jongens zich biologisch sterker ontwikkeld hebben heeft te maken met het feit dat ze zich (in de oertijd) fysiek moesten voorbereiden op jagen, vechten en zware arbeid verrichten. In tegenstelling tot meisjes die zich meer richt(t)en op sociale interactie en communicatie met andere meisjes en vrouwen. Vanuit de evolutie hebben meisjes zich dus meer ontwikkeld op sociaal en communicatief gebied en zijn de hersengebieden waar taal een belangrijke rol speelt meer ontwikkeld.

We kunnen dus concluderen dat het niet een kwestie is van nature of nurture maar nature én nurture. Feit is wel dat bepaalde structuren en vaardigheden in de hersenen bij jongens zich anders en volgens een ander tijdpad ontwikkelen dan bij meisjes. Uit MRI-onderzoek is aangetoond dat er structuren zijn die bij meisjes eerder zijn ontwikkeld dan bij jongens. Globaal kan geconstateerd worden dat de hersenontwikkeling bij jongens achterloopt bij die van meisjes en dat hun hersenrijping ongeveer anderhalf jaar later is voltooid. Er zijn wel specifieke onderdelen waarin jongens weer voorop lopen en dat zijn  dan bijvoorbeeld de motoriek en ruimtelijke vaardigheden. Belangrijk is ook om te weten dat aan het eind van de hersenrijping (ongeveer rond het 25ste jaar) de meeste jongens de achterstand in taal op meisjes heben ingelopen.

Van probleem naar oplossing!
We weten nu dat biologie een belangrijke rol speelt in de prestatieverschillen tussen jongens en  meisjes, maar dat de omgeving en cultuur uiteindelijk bepalend zijn hoe en in welke richting jongens en  meisjes zich ontwikkelen. Het goede nieuws is dus dat jongens het ook in zich hebben om zich in meer talige vaardigheden te ontwikkelen, we moeten er wel eerder mee beginnen. Het argument dat jongens nog speels zijn en niet toe zijn aan bepaalde vaardigheden gaat dus niet op. Die zgn typische eigenschappen van jongens, zoals onderzoeken en experimenteren (ruimtelijk inzicht) kunnen ze heel goed inzetten om zich de meer talige vaardigheden eigen te maken.

Wat moet er gebeuren in het onderwijs om jongens weer mee te laten doen?
Verandering in het onderwijs is een oplossing maar dat is lange termijnwerk en het zou goed zijn als er een dialoog en samenwerking komt tussen wetenschap en onderwijs, zodat wetenschappelijk inzicht vertaald kan worden naar het onderwijs.

Het is twee voor twaalf
Wat kunnen we voor de huidige jongens doen die nu dreigen af te glijden, want onze huidige maatschappij heeft juist behoefte aan mensen die ondernemend en creatief zijn én beschikken over de juiste vaardigheden (executieve functies).

De wetenschap dat we eerder moeten beginnen met het aanbieden en aanleren van meer talige vaardigheden aan jongens is van belang voor de komende generatie jongens, voor nu hebben jongens behoefte aan aanpassingen en handvatten om betere prestaties te laten zien.

In de klas
Leerkrachten kunnen helpen door structuur en duidelijkheid te bieden. Bied leerstof aan in korte stukjes, geef korte verbale instructie en wissel af met doe-opdrachten. Het visualiseren van lesstof is ook een goede manier om af te wisselen (ook meisjes hebben hier baat bij!). Er is niet één oplossing, daarvoor zijn zoals aangegeven, jongens te verschillend. Wel hebben jongens meer beweging en uitdaging nodig en sturing.

Helpen bij school- en huiswerk
Zelfstandig kunnen werken, plannen en organiseren zijn bij het maken en leren van schoolwerk de belangrijkste vaardigheden. Jongens hebben hier gerichte hulp en begeleiding bij nodig, structuur en sturing zijn essentieel. Het (helpen bij) maken van een (huiswerk)planning, weten hoe je het beste kunt leren, strategieen en manieren van leren, zijn mogelijkheden en handvatten om jongens te helpen en te begeleiden bij het leren (leren).

Hoe je dat het beste kunt doen, daar blog ik regelmatig over in bijvoorbeeld praktische huiswerktips maar ook andere informatieve blogs waar je mee aan de slag kunt. Meer behoefte aan individuele begeleiding? Op de website vind je uitgebreide informatie over de mogelijkheden en je kunt altijd contact met mij opnemen via mail of telefoon.